22 Sunday
December 2024
2024 December 22
1446 Joumada II 20

അമുസ്‌ലിംകളുമായുള്ള ബന്ധം ഇസ്‌ലാം നല്‍കുന്ന പാഠങ്ങള്‍ – വഹീദുദ്ദീന്‍ ഖാന്‍

മതത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ അമുസ്‌ലിംകള്‍ക്കെതിരെ ഒരു വിവേചനവും നടത്തിയിട്ടില്ല. ബദ്ര്‍ യുദ്ധത്തില്‍ മുസ്‌ലിം വിജയത്തിനുശേഷം മക്കക്കാര്‍ മറ്റൊരു സംഘത്തെ നജ്ജാശിയുടെ അടുക്കലേക്ക് (അബിസീനിയയിലെ രാജാവ്) അയച്ചു. അബിസീനിയയില്‍ നിന്ന് മുസ്‌ലിംകളെ സ്വദേശത്തേക്ക് തിരിച്ചയക്കാനായി അവരെ വീട് ഉപേക്ഷിച്ചുപോരാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുക എന്നതും ഉദ്ദേശ്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഈ നീക്കത്തെ ചെറുക്കാന്‍ പ്രവാചകന്‍ അമുസ്‌ലിമായ അംറുബ്‌നു ഉമയ്യാ അല്‍ഖുംരിയെ നഗൂസിന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ അംബാസഡറായി അയച്ചു.
യഹൂദ അയല്‍ക്കാരോടുള്ള പ്രവാചകന്റെ മനോഭാവം ദയാപരവും സൗഹാര്‍ദപരവുമായിരുന്നു. രോഗികളായ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യം അന്വേഷിക്കാന്‍ അദ്ദേഹം അവരുടെ വീടുകള്‍ സന്ദര്‍ശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. മദീനയില്‍ ബനൂഅരിദ് എന്ന പേരില്‍ ഒരു ജൂത ഗോത്രം ഉണ്ടായിരുന്നു. ചില കാരണങ്ങളാല്‍ പ്രവാചകന്‍ അവരോട് സംതൃപ്തനായിരുന്നു. അവര്‍ക്ക് വാര്‍ഷിക സ്‌റ്റൈപ്പന്റ് നിശ്ചയിച്ചിരുന്നു. ഒരു യഹൂദന്റെ ശവസംസ്‌കാര യാത്ര തെരുവിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോള്‍ പ്രവാചകന്‍ ബഹുമാനത്തിന്റെ അടയാളമായി എഴുന്നേറ്റുനില്‍ക്കുമായിരുന്നു.
അമുസ്‌ലിം സ്‌നേഹിതരോടുള്ള മുസ്‌ലിംകളുടെ മനോഭാവം ദയയും പരിഗണനയും അങ്ങേയറ്റം സഹിഷ്ണുതയും നിറഞ്ഞതായിരുന്നു. ഈ ഉദാരമായ പരിഗണന അവരുടെ മുസ്‌ലിംകളോടുള്ള വിശ്വാസവും വിശ്വസ്തതയും അനുസരിച്ചായിരുന്നു. ഉസ്മാന്റെ(റ) ഖിലാഫത്ത് കാലഘട്ടത്തില്‍ മുസ്‌ലിം രാജ്യത്ത് ഒരു ആഭ്യന്തരയുദ്ധം ആരംഭിക്കുകയും യുഗങ്ങളോളം തുടരുകയും ചെയ്തു. എന്നാല്‍ ഒരിക്കല്‍ പോലും അമുസ്‌ലിം പ്രജകള്‍ കലാപത്തിന്റെ രൂക്ഷത വര്‍ധിപ്പി ച്ചില്ല, അവര്‍ ഏതെങ്കിലും ഒരു കക്ഷിയോടൊപ്പം ചേരുന്നതിന് പകരം എല്ലായ്‌പ്പോഴും നിഷ്പക്ഷത പാലിച്ചു. സാഹചര്യം മുതലെടുക്കുന്ന യാതൊരു പ്രവൃത്തിയും അവരുടെ ഭാഗത്ത് നിന്നുമുണ്ടായില്ല.
അലിയും മുആവിയയും തമ്മില്‍ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം നടക്കുമ്പോള്‍ ഇസ്‌ലാമിക സാമ്രാജ്യത്തിലെ ക്രിസ്ത്യന്‍ പൗരന്മാര്‍ കലാപത്തില്‍ ഏര്‍പ്പെടണമെന്ന് ബൈസാന്റിയം ഭരണാധികാരി ശക്തമായി അഭ്യര്‍ഥിച്ചു. മുസ്‌ലിംകളെ ആക്രമിച്ച് അവരെ മോചിപ്പിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം വാഗ്ദാനം ചെയ്‌തെങ്കിലും കലാപത്തിന് പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതില്‍ അദ്ദേഹം വിജയിച്ചില്ല. കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ കാലം വരെ ഇത്തരം ശ്രമങ്ങള്‍ തുടര്‍ന്നു. എന്നാല്‍ ക്രിസ്ത്യാനികള്‍ പ്രതികരിച്ചത് അവരുടെ സഹമതവിശ്വാസികളേക്കാള്‍ കൂടുതല്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നതെന്ന് മുസ്‌ലിം ഭരണാധികാരികളെയാണ് എന്ന് പറഞ്ഞു കൊണ്ടായിരുന്നു.
ഈ വിശ്വസ്തതയ്ക്ക് കാരണം മുസ്‌ലിംകള്‍ ഒരിക്കലും ക്രിസ്ത്യാനികളെ അവരുടെ മതം ത്യജിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിച്ചില്ല എന്നതായിരുന്നു. അവര്‍ക്ക് പൂര്‍ണമായ മതസ്വാതന്ത്ര്യം നല്‍കുകയും ചെയ്തു. അവരുടെ മതസ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്ക് മുസ്‌ലിംകളില്‍ നിന്ന് സഹായം ലഭിച്ചു. ഒരു പുതിയ രാജാവ് തങ്ങളുടെ ഭരണാധികാരിയായി സ്ഥാനം ഏറ്റെടുത്തിട്ടുണ്ടെന്നും എന്നാല്‍ അത് സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടില്ലെന്നും പറഞ്ഞ് ഒരു ക്രിസ്ത്യാനി മറ്റൊരു നഗരത്തിലെ തന്റെ സഹമതവിശ്വാസികള്‍ക്ക് സുവിശേഷം നല്‍കുന്ന ഉമറിന്റെ കാലഘട്ടത്തില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു ആധികാരിക രേഖ നിലവിലുണ്ട്. അത് അവരുടെ സഭകളെ സംരക്ഷിക്കുകയും മതപരിവര്‍ത്തനം നടത്തിയവര്‍ക്ക് സാമ്പത്തിക സഹായം നല്‍കുകയും ചെയ്തു.
ഇസ്‌ലാമില്‍ പുരോഹിതരോ മിഷനറിമാരോ ഇല്ല. ഇസ്‌ലാമിന്റെ സന്ദേശം മനുഷ്യരാശിയെ അറിയിക്കേണ്ടത് എല്ലാ മുസ്‌ലിംകളുടെയും പുരുഷന്മാരുടെയും സ്ത്രീകളുടെയും കടമയാണ്. ഖുര്‍ആന്‍ വായിക്കാനോ അതിന്റെ അര്‍ഥം മനസ്സിലാക്കാനോ കഴിയാത്ത അജ്ഞരും നിരക്ഷരരുമായ ആളുകള്‍ക്ക് ഈ കടമ നിര്‍വഹിക്കാന്‍ കഴിയില്ല. അതിനാല്‍, സന്ദേശം എത്തിക്കാന്‍ മുസ്‌ലിംകള്‍ ഇസ്‌ലാമിന്റെ വിശ്വാസങ്ങള്‍ അറിയുകയും അവര്‍ അമുസ്‌ലിംകള്‍ക്ക് സഹായവും ദയയും കാണിക്കുകയും വേണം. അവര്‍ അമുസ്‌ലിംകളില്‍ നിന്ന് അകന്നു നില്‍ക്കുകയാണെങ്കില്‍, അവരെ വെറുക്കുകയോ ബഹുമാനിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കില്‍ അവര്‍ക്ക് സന്ദേശം നല്‍കാന്‍ കഴിയില്ല. ഖുര്‍ആന്‍ പറയുന്നു: ”മറ്റ് മതങ്ങളുടെ ദേവന്മാരെയോ അവരുടെ പ്രവാചകന്മാരെയോ മതപുരുഷന്മാരെയോ ദുരുപയോഗം ചെയ്യരുത്.”

പ്രവാചകന്‍ എല്ലായ്‌പ്പോഴും അമുസ്‌ലിംകളോട് വലിയ ബഹുമാനം കാണിക്കുകയും അവരോട് ദയയോടെ പെരുമാറുകയും അവരുടെ വികാരങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിലുള്ള പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ചെയ്യാതിരിക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനാല്‍, മറ്റ് മതവിശ്വാസികളുമായുള്ള സൗഹൃദവും സഹകരണവും എല്ലാ മുസ്‌ലിംകളുടെയും മതപരമായ കടമയാണ്. പ്രതിരോധ നടപടിയായി മാത്രമേ യുദ്ധം അനുവദിക്കൂ. സൗഹൃദമല്ലാത്ത മുസ്‌ലിംകള്‍ക്ക് ഇസ്‌ലാം സൗഹൃദവും സല്‍സ്വഭാവവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. മുസ്‌ലിംകള്‍ ഒരു സൗഹൃദ അമുസ്‌ലിം ശക്തിയെ പിന്നില്‍ കുത്തിയ ഒരു സംഭവവും ചരിത്രത്തില്‍ ഇല്ല. ഇസ്‌ലാം മുസ്‌ലിംകളായാലും അമുസ്‌ലിംകളായാലും എല്ലാവര്‍ക്കുമായി നീതിക്കും ന്യായമായ നിയമത്തിനും വേണ്ടി നിലകൊള്ളുന്നു. മനുഷ്യരാശിയുടെ മുഴുവന്‍ ചരിത്രത്തിലും തന്നെ ഒരു ഇസ്‌ലാമിക രാഷ്ട്രത്തില്‍ അമുസ്‌ലിം ന്യൂനപക്ഷത്തിന് നല്‍കുന്ന അവകാശങ്ങള്‍ക്കും മറ്റു പ്രിവിലേജുകള്‍ക്കും മറ്റൊരു മാതൃകയും ഉണ്ടാവില്ല.

ഇസ്‌ലാം അമുസ്‌ലിംകള്‍ക്ക് നല്കുന്ന അവകാശങ്ങള്‍
ഒരു മതമെന്ന നിലയില്‍ ഇസ്‌ലാമിന് അമുസ്‌ലിംകളോട് പെരുമാറുന്നതിനുള്ള വ്യക്തമായ മാര്‍ഗനിര്‍ദേശങ്ങള്‍ ഉണ്ട്. ഒപ്പം അവരുടെ സ്വന്തം വിശ്വാസമനുസരിച്ച് ജീവിക്കാനുള്ള അവകാശവും അവര്‍ക്ക് നല്‍കുന്നു. യഹൂദന്മാരെയും ക്രിസ്ത്യാനികളെയും വേദപുസ്തകത്തിന്റെ ആളുകള്‍ എന്ന് വിളിക്കുകയും മുസ്‌ലിംകളെപ്പോലെ ഏക ദൈവത്തില്‍ വിശ്വസിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അബൂദാവൂദ് റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നു: പ്രവാചകന്‍ പറഞ്ഞു: ആരെങ്കിലും ഒരു അമുസ്‌ലിമിനെ മര്‍ദിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍, അവന്റെ അവകാശം കവര്‍ന്നെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ അവന് കഴിയാത്ത ജോലി നിര്‍ബന്ധിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ അവന്റെ തൃപ്തിയില്ലാതെ അവരില്‍ നിന്ന് എന്തെങ്കിലും എടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ അന്ത്യനാളില്‍ ഞാന്‍ അവനുവേണ്ടി വാദിക്കുന്നവനായിരിക്കും.
അബൂയൂസഫ് അല്‍ഖരാജ് എന്ന പുസ്തകത്തില്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയ മറ്റൊരു റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ ഖലീഫ ഉമറിനെ ഇങ്ങനെ പരാമര്‍ശിക്കുന്നു: ”എന്റെ പിന്‍ഗാമിയാകാന്‍ പോകുന്ന ഏതൊരാളും ദയയും നീതിയും പുലര്‍ത്താന്‍ ഞാന്‍ ഉപദേശിക്കുന്നു.”
ദിമ്മികളോടുള്ള (ഇസ്‌ലാമിക രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സംരക്ഷണയില്‍ ജീവിക്കുന്ന മുസ്‌ലിം ഇതര പൗരന്മാര്‍), എല്ലാ കടമകളും നിറവേറ്റുക. അവരെ ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ബാഹ്യ ഭീഷണികളില്‍ നിന്നു പ്രതിരോധിക്കാനും സഹായിക്കുക. അവരുടെ ശാരീരിക ശക്തികള്‍ക്ക് അതീതമായത് ഒന്നും തന്നെ ചെയ്യാന്‍ അവരെ നിര്‍ബന്ധിക്കാതിരിക്കുക.
അതിനാല്‍ ഇസ്‌ലാമിക രാഷ്ട്രത്തിലെ അമുസ്‌ലിം പൗരന്മാരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങളില്‍ അനുകമ്പയോടും സഹതാപത്തോടും കൂടി നിയമനിര്‍മ്മാണം നടത്തുന്നതില്‍ ഇസ്‌ലാം സവിശേഷമായ ശ്രദ്ധ പുലര്‍ത്തുന്നുവെന്ന് സത്യസന്ധതയോടെ പറയാന്‍ കഴിയും. മുസ്‌ലിം ഇതര പൗരന്മാര്‍ക്ക് ആന്തരികവും ബാഹ്യവുമായ സുരക്ഷയും മതസ്വാതന്ത്ര്യവും നല്‍കേണ്ടത് ഇസ്‌ലാമിക സ്‌റ്റേറ്റിന്റെ കടമയാണ്. ഈ പരിരക്ഷയും അവര്‍ക്ക് നല്‍കിയിട്ടുള്ള പ്രതിരോധ സേവനത്തില്‍ നിന്ന് ഒഴിവാക്കലും ഒഴിവാക്കാന്‍, ഇസ്‌ലാം ജിസിയ എന്ന പേരില്‍ ചെറിയ നികുതി ചുമത്തുന്നു. ഇത് സാമ്പത്തികമായി ഉള്ളവര്‍ മാത്രം നല്കിയാല്‍ മതി. ഒരു ഇസ്‌ലാമിക രാഷ്ട്രത്തില്‍ അമുസ്‌ലിം ന്യൂനപക്ഷത്തിന് നല്‍കുന്ന അവകാശങ്ങള്‍ക്കു മനുഷ്യരാശിയുടെ മുഴുവന്‍ ചരിത്രത്തിലും ഒരു മാതൃകയുമില്ല.
ഇസ്‌ലാമിക രാഷ്ട്രത്തില്‍ താമസിക്കുന്ന അമുസ്‌ലിംകള്‍ക്ക് നീതിയും സമത്വവും ആവശ്യമാണെന്ന് അടിവരയിടുന്ന ഇസ്‌ലാമിന്റെ ചില പഠിപ്പിക്കലുകള്‍ ഇതാ: ഖുര്‍ആന്‍ പറയുന്നു: മതകാര്യങ്ങളില്‍ നിങ്ങളോട് പോരടിക്കാത്ത, നിങ്ങ ളെ വീട്ടില്‍ നിന്ന് ബഹിഷ്‌ക്കരിക്കാത്തവരുമായി പുണ്യത്തിലും നീതിയിലും വര്‍ത്തിക്കുന്നതില്‍ നിന്ന് അല്ലാഹു നിങ്ങളെ വിലക്കുന്നില്ല.
തങ്ങളുടെ ബോധ്യങ്ങള്‍ പങ്കുവെക്കാത്തവരുമായി ഇടപെടുമ്പോള്‍ നീതിയുടെയും തുല്യതയുടെയും തത്ത്വം കര്‍ശനമായി പാലിക്കണമെന്ന് അല്ലാഹു പറയുന്നു. ”മറ്റുള്ളവരോടുള്ള നിങ്ങളുടെ ശത്രുത നിങ്ങളെ നീതിയില്‍ നിന്ന് അകറ്റാന്‍ അനുവദിക്കരുത്. നീതിപൂര്‍വ്വം കൈകാര്യം ചെയ്യുക; അത് ദൈവഭയമുള്ളവരോട് വളരെ അടുത്താണ്. ദൈവത്തെ ഭയപ്പെടുക. നിങ്ങള്‍ ചെയ്യുന്നതെല്ലാം അല്ലാഹു അറിയുന്നു.” (വി.ഖു 5:8)
പ്രവാചകന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകള്‍ സമാനമായ നിര്‍ദേശങ്ങളില്‍ പെടുന്നു. തന്റെ മുസ്‌ലിം ഇതര പൗരന്മാരോട് ദയയും നീതിയും പുലര്‍ത്താന്‍ അദ്ദേഹം തന്റെ അനുയായികളോട് ആവര്‍ത്തിച്ച് കല്‍പിക്കുകയും അവരെ അടിച്ചമര്‍ത്തലിനും അനീതിക്കും വിധേയമാക്കുകയും അവരുടെ അടിസ്ഥാന മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും സ്വാതന്ത്ര്യവും നിഷേധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അമുസ്‌ലിംകള്‍ക്ക് അവരുടെ സ്വന്തം നിയമങ്ങളാല്‍ ഭരിക്കാനും അവരുടെ വിശ്വാസത്തിന്റെ തത്ത്വങ്ങള്‍ പിന്തുടരാനും അനുവാദമുണ്ടായിരുന്നു. ഇസ്‌ലാം സ്വീകരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിക്കുന്നതില്‍ നിന്ന് മുസ്‌ലിംകളെ അത് വിലക്കി.
വാര്‍ധക്യം, ശാരീരിക ബലഹീനത, ദാരിദ്ര്യം, പട്ടിണി എന്നിവയില്‍ വേദം നല്‍കപ്പെട്ടവര്‍ക്കും മറ്റും പൂര്‍ണ സംരക്ഷണം നല്‍കാന്‍ ഇസ്‌ലാമിക് രാഷ്ട്രം ബാധ്യസ്ഥമായിരുന്നു. തന്റെ പരിപാലനത്തിന്‍ കീഴില്‍ ജീവിക്കുന്ന അമുസ്‌ലിം ന്യൂനപക്ഷത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തിനും സുരക്ഷക്കും വേണ്ടി ഖലീഫ ഉമര്‍ വലിയ വ്യക്തിപരമായ താത്പര്യം പ്രകടിപ്പിക്കുകയും അവരുടെ കഷ്ടപ്പാടുകളെ കുറിച്ച് സ്വയം ബോധവാനുമായിരുന്നു. ആവശ്യം വരുമ്പോഴെല്ലാം അദ്ദേഹം അവരെ രക്ഷിച്ചു. അയല്‍പ്രദേശങ്ങളില്‍ പട്രോളിംഗ് നടത്തുമ്പോള്‍, ഒരിക്കല്‍ അദ്ദേഹം മുസ്‌ലീം ഇതര സമുദായത്തില്‍പ്പെട്ട ഒരു വൃദ്ധന്‍ വീടുതോറും യാചിക്കുന്നത് കാണാന്‍ ഇടയായി. ദുഖിതനും അസ്വസ്ഥനുമായ അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു: ‘എന്റെ പ്രജകളിലൊരാള്‍ ഉപജീവനത്തിനായി യാചിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധിതനാകുമ്പോള്‍ (ന്യായവിധിയുടെ ദിവസം) എന്റെ കര്‍ത്താവിനെ നേരിടാന്‍ എനിക്ക് എങ്ങനെ ധൈര്യമുണ്ടാകും? തീര്‍ച്ചയായും, ഇസ്‌ലാമിക് സ്‌റ്റേറ്റില്‍ താമസിക്കുന്ന അമുസ്‌ലിം പ്രജകളെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതില്‍ ഇസ്‌ലാമിക ശരീഅത്ത് നേടാന്‍ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന നീതിയും സമത്വവുമല്ല ഇത്.’
ഇസ്‌ലാം അതിന്റെ പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് പോലെ, സമാധാനത്തിന്റെയും സുരക്ഷയുടെയും ഒരു മതമാണ്, അതിനാല്‍, ദൈവത്തെ അപ്രീതിപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയില്‍ പരിഗണിക്കപ്പെടുമെന്ന ഭയത്തില്‍ നിന്ന് അമുസ്‌ലിംകള്‍ സ്വതന്ത്രരായിരിക്കണം. ഖുര്‍ആന്‍ ഇപ്രകാരം പറയുന്നു: ‘വിശ്വാസികള്‍, യഹൂദന്മാര്‍, ക്രിസ്ത്യാനികള്‍, സബായക്കാര്‍ ദൈവത്തിലും അന്ത്യദിനത്തിലും വിശ്വസിക്കുകയും സല്‍പ്രവൃത്തികള്‍ ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്ന എല്ലാവര്‍ക്കും അവരുടെ കര്‍ത്താവ് പ്രതിഫലം നല്‍കും; അവര്‍ ഭയപ്പെടുകയില്ല, ദുഖിക്കുകയുമില്ല. ‘(2: 62)
അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശം, വിശ്വാസത്തിനും ആരാധനയ്ക്കും ഉള്ള അവകാശം, സുരക്ഷയ്ക്കും സ്വകാര്യതയ്ക്കും ഉള്ള അവകാശം എന്നിങ്ങനെയുള്ള അടിസ്ഥാന മനുഷ്യാവകാശങ്ങളായി ഇസ്‌ലാം മുസ്‌ലിംകളല്ലാത്തവര്‍ക്ക് നല്‍കിയിട്ടുള്ള അവകാശങ്ങള്‍ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെയും അധികാരികളുടെയും സംരക്ഷണത്തിനായി. മുകളില്‍ ഉദ്ധരിച്ച ഖുര്‍ആനിലെ വാക്യത്തില്‍ സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ, ഒരു ജനതയോടുള്ള അനിഷ്ടമോ വിദ്വേഷമോ മുസ്‌ലിംകളുമായുള്ള ഇടപാടുകളില്‍ സ്വാധീനം ചെലുത്തുകയോ അല്ലെങ്കില്‍ ദൈവം നിര്‍ദ്ദേശിച്ച നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ ഉപേക്ഷിക്കാന്‍ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യരുത്.

Back to Top